Θραύσμα μαρμάρινου ανάγλυφου με παράσταση τριήρους, γνωστού ως «ανάγλυφο Lenormant», 410-400 π.Χ., Αθήνα, Μουσείο Ακρόπολης

Η τριήρης, παρά τη μακρόχρονη συμμετοχή της στη ναυτική ιστορία της Μεσογείου για 1.000 περίπου χρόνια, δώδεκα αιώνες μετά την εμφάνισή της έπαψε να είναι γνωστή και η ιστορική λήθη κάλυψε την ύπαρξή της, ώσπου το ενδιαφέρον για αυτήν αναζωπυρώθηκε και από τον Μάιο του 1985 έως τον Ιούλιο του 1987 κατασκευάστηκε στην Ελλάδα η τριήρης «Ολυμπιάς» πάνω σε σχέδιο που παρασχέθηκε από το Trireme Trust της Βρετανίας, μοναδικό αντίγραφο της αρχαίας αθηναϊκής τριήρους σε πραγματικό μέγεθος. Το πλοίο δοκιμάστηκε σε φυσικές συνθήκες στα πλαίσια της πειραματικής αρχαιολογίας, δίνοντας απαντήσεις σε πολλά ερωτήματα για τη ναυτική τεχνολογία της αρχαιότητας, πλην όμως προκλήθηκαν και φθορές. Από το 2004 η «Ολυμπιάς» αποτελεί μουσειακό έκθεμα στην προβλήτα του Φαληρικού όρμου, λίγα μέτρα πιο πέρα από το θωρηκτό Αβέρωφ, και αποτελεί ζωντανή απόδειξη της ναυτικής παράδοσης των Ελλήνων.

Ο Μέγας Αλέξανδρος στη μεγαλειώδη πορεία του προς την Ανατολή κατά τις θαλάσσιες επιχειρήσεις που διεξήγαγε χρησιμοποίησε έναν στόλο τεράστιο σαν τα αστέρια του ουρανού. Πληροφορίες για αυτά μας παρέχουν οι Αρριανός, Κόιντος, Κούρτιος, Πολύβιος, Τίτος Λίβιος. Εκτός από τις τριαντακοντόρους που μάλλον θα πρέπει να ήταν διήρεις και τις εντυπωσιακές ημιολίες³ , γνωρίζουμε ότι χρησιμοποιήθηκαν πλοία κατάφρακτα, δίκροτα, φορτηγά, ιππαγωγά, άφρακτες μικρές γαλέρες, κέρκουροι⁴, πάρωνες,

3. Γαλέρες με δύο υπερκείμενους πάγκους.
4. Μικρά ευέλικτα πλοία με πανιά και κουπιά για τη μεταφορά εμπορευμάτων κυπριακής προελεύσεως.