Ναυτικό Μουσείο Λιτοχώρου
Έκθεση 2021 ομοιώματα πολεμικών πλοίων του 1821 του μικροναυπηγού Μάρα Δημήτρη. Maritime Museum of Litochoro
Exhibition 2021 of wooden warships of 1821 by the small shipbuilder Mara Dimitris.

ΜΠΟΜΠΑΡΔΑ ΧΙΟΥ-ΟΙΝΟΥΣΣΩΝ
Η μπομπάρδα ήταν ένα είδος βρικογολέτας που διέφερε όμως απ το σχήμα της γάστρας. Το πρυμιό ποδόσταμα ήταν κεκλιμένο ψηλότερο απο το αντίστοιχο της Μπρικογολέτας. Η πλώρη έφερε τάκο και είχε διακόσμηση. Ηταν δίστηλο με σταυρώσεις στον ακάτιο ιστό και ημιόλιο στη μεγίστη, γι' αυτό οι κοινοί μυωπάρωνες λέγονταν και μπομπάρδες. Η διαφορά που υπήρχε στην ιστιοφορία
μεταξύ της μπρικογολέτας και της μπομπάρδας ήταν ότι η μπομπάρδα δεν έφερε τα χαμηλότερα πανιά στο πρωραίο ιστό, γιατί στο μέρος εκείνο τοποθετούνταν όλμοι που έβαλαν με μεγάλες γωνίες βολής σε στόχους της ξηράς.

Οι πολεμικές μπομπάρδες ήταν ουσιαστικά ολμοφόρα πλοία με ειδική αποστολή. Όταν η μπομπάρδα έφερε ψάθα στο πρυμνιό κατάρτι αντί για μπούμα και πρύμνη ψηλή όπως το τρεχαντήρι , λεγόταν μπομπάρδα σαμπατιέρα. Το ομοίωμα είναι μία
εμπορική μπομπάρδα από την Χίο, που εμφανίζεται σε λαϊκό ζωγραφικό πίνακα του 1920 και βρίσκεται στο Ναυτικό Μουσείο Οινουσών, ονομαζόταν «ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΩΝ» και ήταν ιδιοκτησίας του Γεωργίου Ποντικού.
Bombarda CHIOY
The Bombarda was from a type of vrikogoletas which differed however from the shape of the hull. The Aft podostama was inclined higher than that of Brikogoletas. The bow had brought tako and was decorated. It had two columns with cross-type in akatio sail and imiolio to maximum, for this reason the common myoparones were called Bombarda. The difference that existed between the sailbuilding between brikogoletas and Bombarda was that Bombarda did not have lower sails in the forward mast, because in that part placed mortars that firing from an angle at land targets. The war ships Bombarda were mortar carring ships with a special mission. When Bombarda brought matting aft mast instead of boom lift and tall stern as the trehantiri it was named Bombarda Sabatier. The model is a commercial Bombarda from Chios, appearing in folk painting of 1920 and is located at the Maritime Museum of Oinouses, called "Panteleimon" and was owned by George Pontikos.